Wanneer je een onderneming wil starten, begin je natuurlijk met het schrijven van een businessplan. Toch kan het voorkomen dat je na verloop van tijd van strategie wil veranderen of toe bent aan een nieuwe richting. Het Business Model Canvas is een praktische tool die je hierbij helpt. In deze blog leg ik je daarom precies uit wat dit model inhoudt en hoe je het inzet voor een scherpe waardepropositie.
Wat is het Business Model Canvas?
Het Business Model Canvas is een businessmodel dat in 2009 werd geïntroduceerd door de Zwitserse management theoreticus en ondernemer Alexander Osterwalder. Het model bestaat uit 9 bouwstenen, die samen weergeven hoe je als bedrijf waarde creëert, levert en behoudt. Door alle facetten van het model in te vullen, ontstaat een overzicht waaruit je in één oogopslag kunt aflezen waar je bedrijf nu staat, waar je naartoe wil groeien en hoe je dat moet doen.Zo bepaal je dus aan de hand van één A4 de (nieuwe) waardepropositie van jouw onderneming. Dat is handig wanneer je net een nieuwe onderneming gaat starten, maar bijvoorbeeld ook als je van koers wil veranderen en toe bent aan een nieuwe bedrijfsstrategie.
Wat zijn de 9 bouwstenen van het Business Model Canvas?
Het Business Model Canvas is opgebouwd uit 9 bouwstenen, die samen een raamwerk vormen voor het bepalen van een scherpe waardepropositie. Hieronder licht ik ze stuk voor stuk kort toe en geef ik per onderdeel twee voorbeeldvragen, die je helpen bij het Business Model Canvas invullen.
1. Klantsegmenten (customer segments)
Dit onderdeel beschrijft de verschillende groepen mensen of organisaties die een bedrijf wil bereiken en bedienen. Richt je je bijvoorbeeld op de massa of juist een specifieke niche? En welke kenmerken heeft jouw doelgroep?
Vragen:
- Wie zijn onze belangrijkste klanten?
- Wat zijn de behoeften en wensen van onze verschillende klantsegmenten?
2. Waardeproposities (value proposition)
Dit is de belangrijkste bouwsteen en beschrijft datgene waarmee je meerwaarde creëert voor een specifiek klantsegment. Deze waarde zorgt ervoor dat jij je onderscheidt van concurrenten en klanten bereid zijn bij jou te kopen. Wanneer je je bedrijf te koop zet is dit het stukje waardoor de koper bereid is meer te betalen, ook wel goodwill genoemd.
Vragen:
- Welke problemen lossen we op voor onze klanten?
- Welke voordelen of toegevoegde waarde bieden we onze klanten ten opzichte van de concurrenten?
3. Kanalen (channels)
Hierbij is het belangrijk om de klantreis in kaart te brengen, zodat jij jouw kanalen hierop kunt afstemmen. Verkoop je bijvoorbeeld via eigen kanalen, zoals een eigen winkel of webshop of indirect via een groothandel of webshop van een partner?
Vragen:
- Via welke kanalen willen onze klanten bereikt worden?
- Hoe kunnen we onze distributiekanalen optimaliseren?
4. Klantrelaties (customer relationships)
Dit beschrijft de soorten relaties die een bedrijf aangaat met specifieke klantsegmenten en hoe je deze relaties vervolgens onderhoudt. Dit kan per segment en relatie verschillen. Zo zit er vaak een verschil tussen het contact met particuliere en B2B klanten.
Vragen:
- Wat voor soort relatie verwachten onze klanten van ons?
- Hoe onderhouden we onze klantrelaties?
5. Inkomstenstromen (revenue streams)
Dit beschrijft eigenlijk simpelweg wat er nodig is om winst te maken of in ieder geval quitte te spelen met je onderneming. Hierbij denk je bijvoorbeeld na over hoeveel klanten je nodig hebt, welke prijs je hanteert en in welke vorm klanten betalen.
Vragen:
- Voor welke waarde zijn onze klanten bereid te betalen?
- Hoe verdienen we inkomsten uit elke klantgroep?
6. Bedrijfsmiddelen (key resources)
Dit beschrijft alle middelen die nodig zijn om het bedrijfsmodel te laten werken en je onderneming te kunnen runnen. Denk hierbij aan fysieke, intellectuele en financiële middelen, maar ook aan human resources.
Vragen:
- Welke middelen zijn essentieel voor onze waardeproposities?
- Welke middelen hebben we nodig voor onze distributiekanalen?
7. Kernactiviteiten (key activities)
Dit beschrijft de belangrijkste activiteiten die nodig zijn om de onderneming draaiende te houden. Ben je bijvoorbeeld een bedrijf dat producten produceert? Of juist een dienstverlenend bedrijf dat problemen voor klanten oplost?
Vragen
- Welke activiteiten zijn cruciaal voor onze waardepropositie?
- Welke activiteiten zijn noodzakelijk voor onze klantrelaties?
8. Strategische partners (key partners)
Dit beschrijft het netwerk van leveranciers en partners die bijdragen aan het functioneren en optimaliseren van je bedrijfsmodel. Denk hierbij aan samenwerkingen die ervoor zorgen dat je meerwaarde kunt leveren aan jouw klanten en die bedrijfsrisico’s beperken.
Vragen:
- Wie zijn onze belangrijkste partners en leveranciers?
- Welke middelen verkrijgen we van onze partners en hoe zijn de samenwerkingen ingericht?
9. Kostenstructuur (cost structure)
Dit beschrijft alle kosten die gepaard gaan met het opereren van een bedrijfsmodel. Je zet alle bedrijfskosten op een rij en brengt in kaart waar eventueel nog (schaal)voordeel te behalen valt.
Vragen:
- Wat zijn de belangrijkste kosten in ons bedrijfsmodel?
- Leggen we de nadruk op waardecreatie of kostenminimalisatie en waar kunnen we in het laatste geval eventueel besparen?
Wat zijn de voordelen van het Business Model Canvas?
Het invullen van het Business Model Canvas heeft verschillende voordelen wanneer je een scherpe waardepropositie wil schetsen voor jouw onderneming. Zo zorgt het invullen van dit model onder andere voor:
- Helderheid en focus: door het Business Model Canvas in te vullen, krijg je een duidelijk overzicht van je bedrijfsmodel. Dit helpt je om te identificeren welke waarde je aan je klanten biedt en hoe dit aansluit bij hun behoeften en wensen.
- Betere klantinzichten: het Canvas dwingt je om grondig na te denken over je klantsegmenten en hun problemen, wat leidt tot diepere klantinzichten.
- Integratie met bedrijfsstrategie: het Canvas laat zien hoe je waardepropositie zich verhoudt tot andere onderdelen van je bedrijfsmodel, zoals kanalen, klantrelaties en inkomstenstromen. Dit helpt bij het creëren van een samenhangende strategie, waarbij de waardepropositie naadloos aansluit bij de rest van je bedrijf.
- Flexibiliteit en innovatie: het invullen van het Canvas stimuleert creatief denken en experimenteren met verschillende waardeproposities, wat kan leiden tot innovatie en differentiatie in de markt.
- Efficiëntie in communicatie: een goed ingevuld Business Model Canvas maakt het gemakkelijker om je waardepropositie effectief te communiceren aan stakeholders, zoals teamleden, investeerders en partners.
Het Business Model Canvas invullen?
Wil je graag zelf aan de slag met dit model? Download dan via onderstaande knop een Nederlands template van het Business Model Canvas. Wil je deze liever in word of excel, stuur ons hierover dan een berichtje. Naast het standaard model bestaat ook een aangepaste variant voor de non-profit organisaties. Deze is net iets anders ingericht. Liever hulp bij het invullen? Ik denk graag met je mee over het neerzetten van een messcherpe waardepropositie! Neem gerust contact met me op voor de mogelijkheden.